Đối với nhân viên công sở văn phòng, laptop hay PC là phương tiện làm việc chính và bạn luôn phải nhìn màn hình máy tính thường xuyên vài tiếng đồng hồ hàng ngày. Đó là chưa kể đến khoảng thời gian bạn giải trí với TV hay smartphone cũng có màn hình điện tử cỡ lớn. Việc tiếp xúc quá lâu với các thiết bị này khiến đôi mắt bạn nhức mỏi và hư tổn. Trong bài viết này, Fast sẽ giúp bạn chỉ ra nguyên nhân và cách bảo vệ mắt hiệu quả để bạn an tâm làm việc.
Mắt sẽ gặp phải vấn đề gì khi ngồi máy tính thường xuyên?
Khi ngồi máy tính khoảng 2 giờ trở lên, bạn sẽ bắt đầu thấy đôi mắt có dấu hiệu khô, chảy nước mắt hoặc cần chớp mắt nhiều lần. Đó là biểu hiện của việc mắt đang bị căng thẳng và mất cân bằng điều tiết. Một số nghiên cứu của Mỹ đã chỉ ra các triệu chứng về mắt thường gặp ở người sử dụng thiết bị điện tử có màn hình cỡ lớn thường xuyên và gọi chung chúng là CVS (Computer Vision Syndrome – Hội chứng thị lực máy tính), bao gồm:
- Nhức mỏi mắt, mắt thường xuất hiện tơ đỏ
- Những cơn đau nhói ở sau hốc mắt, hoặc nổ đom đóm mắt
- Mắt có cảm giác rát, thường xuyên muốn dụi mắt
- Mắt bị mờ, cần phải nheo mắt để nhìn rõ
- Mắt bị quáng, cần nhắm lại một lát mới điều chỉnh lại được
- Suy giảm dần về thị lực và cần phải đeo kính (thường là cận hoặc loạn thị)
Ngoài ra ngồi máy tính lâu còn gây đau cổ và vai gáy, làm tăng nguy cơ các bệnh về tim mạch và tiểu đường, khiến máu huyết lưu thông kém, gây hiện tượng mất ngủ hoặc khó ngủ,…
Xem thêm: Trọn bộ bí kíp gõ máy tính siêu nhanh cho dân văn phòng
Vì sao ngồi máy tính thường xuyên lại hại mắt?
Các thiết bị có màn hình cỡ lớn, đặc biệt là các loại laptop và PC luôn sử dụng ánh sáng xanh (bạn có thể bật chế độ bộ lọc ánh sáng xanh hay chế độ đèn đêm của thiết bị để kiểm chứng sự thay đổi về ánh sáng màn hình – màn sẽ chuyển từ sáng xanh sang ánh vàng dịu mắt hơn). Tia sáng này được kiểm chứng là có hại không thua kém gì ánh sáng mặt trời đối với da và mắt. Đó là lý do bạn luôn được khuyến khích thoa kem chống nắng cả khi ở trong nhà và sử dụng kính lọc bỏ ánh sáng xanh để bảo vệ mắt.
Các bức xạ với bước sóng ngắn và ánh sáng xanh từ máy tính gây hại đến mắt
Mặt khác máy tính cũng là thiết bị có chứa từ tính và cần kết nối với nhiều loại sóng từ (ít nhất là sóng WiFi) để hoạt động. Các loại sóng từ này có ảnh hưởng không tốt đến não bộ, dễ kích thích căng thẳng thần kinh và các xung điện não sẽ truyền tín hiệu mỏi mệt đến các bộ phận khác như một cơ chế tự bảo vệ của cơ thể, bao gồm cả bảo vệ mắt.
Ngoài ra việc sử dụng máy tính không đúng cách: ngồi trong môi trường quá sáng hoặc quá tối, ngồi sai tư thế và khoảng cách đến máy tính,… cũng là nguyên nhân làm thị lực của bạn kém đi.
Xem thêm: Bật mí phương pháp giúp đánh bay ngay stress công việc
Cách chăm sóc mắt hiệu quả tức thì
Sử dụng kính có lọc ánh sáng xanh
Việc đeo kính có lọc ánh sáng xanh không chỉ áp dụng cho người có tật khúc xạ mắt (viễn, cận hay loạn thị) mà người chưa có tiền sử mắc các chứng này cũng có thể sử dụng để bảo vệ mắt.
Kính lọc ánh sáng xanh giúp bảo vệ mắt khỏe, hạn chế bụi bẩn lọt vào mắt
Các loại kính có lọc ánh sáng xanh thường có giá cao hơn các tròng kính thường nhưng đây là một khoản xứng đáng để bạn đầu tư, vì nó bảo vệ mắt trực diện và hiệu quả nhất. Bạn sẽ thấy mắt giảm thiểu nhức mỏi và bớt chảy nước mắt rõ rệt, cũng như ít gặp phải tình trạng choáng váng khi ngồi máy tính quá lâu như trước.
Ngoài ra bạn cũng có thể tham khảo thêm các tròng kính có chống tia UV. Chúng sẽ giúp bảo vệ mắt khỏi tia tử ngoại và giảm thiểu tình trạng hoa mắt chóng mắt, hữu hiệu trong tiết trời nắng nóng gay gắt.
Sử dụng thuốc nhỏ mắt
Khi mắt bắt đầu có dấu hiệu căng thẳng, nhất là chảy nước mắt và đỏ mắt, bạn hãy nhỏ thuốc và nhắm mắt thư giãn khoảng 1 phút để bảo vệ mắt. Tùy thuộc vào hướng dẫn sử dụng mà bạn quyết định số lượng giọt nhỏ, nhưng thông thường 2 – 3 giọt cho mỗi bên mắt là con số lý tưởng giúp mắt cân bằng lại khả năng điều tiết.
Bạn được khuyên dùng các loại thuốc nhỏ mắt có bổ sung vitamin, đặc biệt là vitamin A và K – những loại vitamin rất cần thiết cho mắt, giúp tăng cường thị lực và tạo màng giữ ẩm tự nhiên, bảo vệ mắt tốt hơn.
Chớp mắt thường xuyên
Công việc quá bận rộn và căng thẳng đôi khi khiến bạn “dán mắt” vào màn hình đúng nghĩa và quên đi thao tác bảo vệ mắt cơ bản nhất là chớp mắt. Hãy điều chỉnh thói quen này: sau 20 phút, bạn nên chớp mắt 10 lần bằng cách nhắm mắt lại từ từ và mở ra thật chậm rãi. Hãy nhìn vào các vật dụng có màu sắc dịu ở cách xa 6m trong vòng 20 giây rồi mới trở lại với màn hình làm việc.
Khi chớp mắt thường xuyên, bạn sẽ thấy mắt ít xuất hiện tình trạng nhức mỏi và không bị mờ nhòe (hay “quáng gà”) đột ngột. Đồng thời bạn cũng không còn muốn dụi mắt thường xuyên như trước. Điều này rất có ích trong việc bảo vệ mắt bởi thực tế dụi mắt bằng tay có thể mang vi khuẩn lọt vào tròng mắt làm đỏ mắt. Ngoài ra dụi mắt cũng có thể làm xô lệch, hỏng lớp trang điểm và đọng chất bẩn trong hàng mi gây hiện tượng sưng đỏ bờ mi.
Massage cho mắt
Việc massage giúp máu lưu thông tốt hơn, thư giãn cho mắt và cả hệ thần kinh. Sau khoảng 1h làm việc với máy tính, bạn được khuyến khích đứng lên đi bộ quanh khu vực làm việc khoảng 5 phút, có thể thực hiện một số động tác thể dục nhẹ nhàng để lấy lại sự tỉnh táo, sau đó dành 1 phút để massage mắt.
Massage với đôi tay sạch bảo vệ mắt và có lợi cho cả làn da
Để massage, bạn nhắm mắt lại, thả lỏng người và đặt hai ngón trỏ lên vùng đầu mắt, sau đó xoa tròn theo chiều kim đồng hồ quanh vùng mắt. Hãy massage chậm rãi và nhẹ nhàng để không làm tổn thương vùng mắt nhạy cảm. Sau 1 phút, bạn chà mạnh hai lòng bàn tay vào nhau cho ấm lên rồi áp lên mắt, giữ khoảng vài giây rồi thả ra, cuối cùng là mở mắt từ từ. Nhằm bảo vệ mắt tốt hơn, hãy nhìn vào một số vật dụng có màu sắc dịu mắt trước khi chuyển về nhìn màn hình.
Thời gian massage mắt và động tác massage đơn giản nhưng rất hiệu quả, và là cách bảo vệ mắt hữu dụng nhất trong môi trường công sở bận rộn. Đôi mắt sẽ hạn chế đau nhức và xuất hiện các đường tơ máu, cũng như xua tan cảm giác mệt mỏi.
Bổ sung thêm vitamin A
Như đã đề cập, vitamin A rất cần thiết cho mắt khi kích thích sản sinh các tế bào que cho khu vực trung tâm võng mạc là hoàng điểm (điểm vàng) – vùng chủ đạo nhận diện nội dung và độ sắc nét của hình ảnh. Bạn có thể bổ sung vitamin A thông qua hai phương pháp: sử dụng viên uống bổ mắt hoặc nạp trực tiếp từ thức ăn.
Với viên bổ mắt, phổ biến nhất là các viên dầu cá. Còn tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và hàm lượng thành phần trong loại dầu cá mà bạn sẽ có liều dùng khác nhau.
Với thực phẩm, bạn nên ưu tiên những loại đồ ăn có màu vàng và cam như cà rốt, cà chua, đu đủ hay cá hồi. Khi nạp thực phẩm bạn cũng nên chú ý đến lượng calories đưa vào cơ thể để có sự cân bằng hợp lý, và cũng không nên nạp quá nhiều đồ ăn giàu vitamin A một lúc nhằm tránh gây ra tác dụng phụ như hiện tượng vàng mắt.
Đi khám mắt định kỳ 6 tháng 1 lần
Không nên chủ quan với sức khỏe của đôi mắt, đặc biệt là với người có sẵn các bệnh lý về mắt. Việc kiểm tra mắt định kỳ giúp bạn nắm rõ được tình trạng thị lực của mình, bảo vệ mắt bằng cách ngăn chặn sớm các bệnh nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như đục thủy tinh thể dẫn đến mù lòa.
Mặt khác các trung tâm khám chữa bệnh uy tín có chuyên môn sẽ đưa ra cho bạn những lời khuyên hợp lý và các loại thực phẩm, thuốc đặc trị để bạn cải thiện nhanh và dứt điểm tình trạng đau mỏi mắt.
Sử dụng máy tính sao cho mắt khỏe?
Ngồi đúng tư thế
Hãy chọn một chiếc ghế đủ êm và ngồi thẳng lưng, cách màn hình máy tính khoảng 50 – 60cm. Khi dùng chỉ nên cúi nhẹ để đầu và cổ được thoải mái. Độ nghiêng của màn hình máy tính (theo hướng chếch lên) nên là 10 – 15 độ tính từ trung tâm màn hình đến dưới mắt của bạn.
Ngồi thẳng lưng không chỉ giúp bảo vệ mắt mà còn tốt cho cột sống
Đối với người sử dụng laptop, bạn có thể cân nhắc trang bị thêm các loại kệ có độ dốc nghiêng không quá 30 độ để vùng cổ tay hoạt động thoải mái hơn, cũng như màn hình dưới tầm mắt ở vị trí lí tưởng nhất. Bạn không phải mở mắt quá lớn và tìm góc để nhìn rõ màn hình, ngăn khô mắt và bảo vệ mắt hiệu quả.
Điều chỉnh độ sáng màn hình
Đối với những thiết bị tự điều chỉnh được ánh sáng như smartphone, hãy luôn bật chế độ này để tối ưu ánh sáng cho mắt. Còn với laptop hay PC, bạn nên chọn mức sáng vừa và bật chế độ lọc bớt ánh sáng xanh để giảm tình trạng thoái hóa điểm vàng. Tuyệt đối không nên để màn hình quá sáng vì các bước sóng ngắn từ ánh sáng màn hình sẽ gây hại nặng nề cho đôi mắt.
Để điều chỉnh, bạn hãy vào phần cài đặt của máy, chọn độ sáng (brightness) và độ tương phản (contrast). Lưu ý có thể bạn cần chỉnh các thiết lập này khá nhiều lần trong ngày nên hãy tạo phím tắt (shortcut) ngay ở màn hình để thay đổi tiện lợi hơn.
Ngoài ra để dễ nhìn hơn, bạn có thể tùy chỉnh một số thiết lập trong máy tính như độ phân giải của màn hình, tăng cỡ chữ, tăng kích thước các biểu tượng trên màn hình,…
Xem thêm: Học cách quản lý và phân bổ công việc hiệu quả
Làm việc trong môi trường có ánh sáng thích hợp
Ánh sáng thích hợp là mức ánh sáng vừa phải và dễ chịu cho mắt, không quá sáng và cũng không quá tối. Bạn không nên làm việc cũng như sử dụng các thiết bị điện tử trong bóng tối, đặc biệt là trước khi đi ngủ bởi hành vi này phá hoại trực tiếp các tế bào mắt của bạn cũng như kích thích thần kinh quá độ và làm bạn khó rơi vào giấc ngủ. Tốt nhất là hãy “cách ly” toàn bộ thiết bị điện tử trước khi đi ngủ khoảng 1 tiếng.
Hãy ưu tiên môi trường cân bằng giữa ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo
Làm việc trong môi trường quá sáng như dưới đèn cao áp hoặc đèn huỳnh quang cường độ cao cũng làm mắt nhanh nhức mỏi hơn. Nếu công ty bạn sử dụng loại đèn này, hãy đề xuất thay sửa và trong thời gian chờ đợi, bạn có thể “chữa cháy” bằng việc bổ sung một số loại vật dụng trang trí, dụng cụ văn phòng có màu sắc dịu mắt để quan sát thư giãn cho mắt khi nhức mỏi.
Quy tắc 20 – 20 – 20
Đây là các quy tắc được các bác sĩ nhãn khoa rất khuyên dùng. Cứ sau 20 phút nhìn vào màn hình, bạn hãy nhìn ra các vật có màu sắc dịu mắt cách xa ít nhất 6m trong khoảng 20 giây. Sau đó bạn có thể kết hợp với các động tác massage nhẹ nhàng như đã đề cập để giảm thiểu căng thẳng vùng mắt.
Một bài tập khác là quan sát xa gần. Bạn nhìn 1 vật ở xa trong 10 – 15 giây, rồi nhìn 1 vật ở gần trong 10 – 15 giây tiếp theo. Lặp lại khoảng 10 lần để giảm co thắt thích nghi vùng cơ mắt, một hiện tượng dễ gặp khi dùng máy tính trong thời gian dài.
Hy vọng những chia sẻ của Fast sẽ có ích trong việc giúp bạn cải thiện thị lực trong môi trường công sở, khi phải sử dụng máy tính quá nhiều và thường xuyên. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và giữ được thần thái tươi vui để làm việc thật hiệu quả!
Một số thông tin hữu ích bạn cần biết:
